محل بازی کودکان در ساختمان

تعیین یک محل بازی برای کودکان در یک ساختمان، از مهم ترین اقدامات ممکن است که در عصر حاضر، در ساختمان سازی باید مورد توجه قرار گیرد. همان طور که می دانید بسیاری از روانشناسان بر این باورند که رشد عقلی و فکری کودک با انجام بازی و فعالیت افزایش می یابد. پس با توجه به این نظریه، کودکان باید فعالیت مستمر و مفیدی داشته باشند تا بتوانند در آینده برای جامعه موثر و کارآمد باشند.

فهرست عناوین:

• محل بازی کودکان در ساختمان
• نکات مهم درخصوص محل بازی کودکان
• استفاده از پارتیشن بندی مناسب
• قفسه های مناسب
• استفاده از رنگ ها و طرح های شاد در محل بازی کودکان
• امکان ایجاد تغییرات در مکان بازی کودکان در ساختمان
• تدارک نمایشگاه در مکان بازی
• انتخاب لوازم ضروری و اسباب بازی
• استفاده از نورپردازی های مناسب
• استفاده از عناصر طبیعت
• استفاده از کفپوش دیوار پوش مناسب
• جمع بندی

زمانی که یک ساختمان در حال احداث است باید به تمام قسمت های مختلف آن توجه شده و به حفظ آسایش ساکنان آن در آینده نیز پرداخته شود. یک ساختمان فقط با چهاردیواری و مکان های اصلی به بهترین ساختمان تبدیل نمی ‎شود، بلکه باید ملاحظات زیادی برای راحتی بزرگسالان و کودکان نیز اندیشیده شود.

به عنوان مثال اگر ساختمانی پارکینگ مناسبی داشته باشد، افرادی که در آن ساختمان زندگی می کنند، مشکل جای پارک نخواهند داشت و هر یک از آن ها در جایی که برایشان تدارک دیده شده است، خودروی خود را پارک می کنند. همچنین تجهیزاتی مانند آسانسور سبب سهولت زندگی ساکنین می گردد.

مطمئنا در یک ساختمان، خانواده ها دارای فرزندان کوچک نیز هستند. برای اینکه نیاز این کودکان در جهت بازی و تفریح برآورده شود، باید قسمتی از ساختمان به مکان بازی آن ها تخصیص داده شود. مجموعه ملکبا در این مقاله قصد دارد تا در خصوص محل بازی کودکان در یک ساختمان، اطلاعات مفید و موثری به مخاطبان عزیز انتقال دهد.  

در حال حاضر که آپارتمان ها بیشتر از گذشته است کودکان در یک خانه بسیار کوچک محصور می شوند. برای اینکه آن ها کمبودی در جهت نیازهای خود نداشته باشند باید در محوطه ای از ساختمان، زمین بازی مناسبی برای خود داشته باشند تا بتوانند نیروهای موجود در بدن خود را به واسطه بازی و تحرک در آن جا تخلیه کنند و انرژی خود را افزایش دهند.

 یک محل بازی با ابزارهای مختلف و هیجان انگیز، کودک را به خارج شدن از آپارتمان دعوت می کند. زمانی که کودک به محل بازی موجود در ساختمان می رود با کودکان هم سن و سال خود به بازی می پردازد و هیجان روحی و جسمی خود را به دوستانش انتقال می دهد. از نظر روانشناسی این بهترین نوع معاشرت و ارتباط است که کودکان با یکدیگر تجربه می کنند. 

نکات مهم درخصوص محل بازی کودکان

اگر برای یک ساختمان، محل و مکان مناسبی برای بازی طراحی شود، باید تمام نکات ایمنی و بهداشتی لازم و قوانین ساختمان مورد توجه قرار گیرد. افزایش توانایی و رشد فکری کودک همراه با افزایش ایمنی و بهداشت او، سلامتی فکری و جسمی را به ارمغان می آورد. توجه به موانع پرخطر در قسمت هایی که ممکن است برای کودکان کوچکتر خطرناک باشد، جزو ضروریات یک محل بازی است. در یک مکان بازی هر کودکی از هر سن و سالی حضور خواهد داشت به عنوان مثال، در یک آپارتمان 20 واحدی، خانواده ها با هر شرایطی وجود دارند، که لازم است به نکات مهمی توجه شود.

کودکان در این خانواده ها از سنین مختلف هستند که باید برای هر کدام از آن ها وسایل بازی مناسبی در نظر گرفته شود که از جهت ایمنی بهترین نوع لوازم باشد. استفاده از کفپوش های نرم و اسفنجی در زمین بازی کودکان بسیار مهم و تاثیرگذار است. زیرا ممکن است برخی از کودکان کم سن و سال  علاقه ای به بازی بر روی زمین داشته باشند. در این صورت آن ها می توانند به راحتی و آرامش این کار را انجام دهند و لذت فراوانی از بازی و درکنار هم بودن داشته باشند.

یک کودک زمانی که در جمع دوستان خود باشد، تجربیات و آموزش های فراوانی کسب می کند. به بیان ساده تر اجتماعی شدن و نحوه ارتباط و معاشرت در همین جمع های دوستانه کودکان است، پس اگر در یک ساختمان چند واحدی محلی برای بازی کودکان در نظر گرفته شود، کودکان بسیار زیادی از ساختمان برای بازی در آن جا جمع می شوندو از تجربیات و نحوه بازی یکدیگر چیزهای مفید و مستمری یاد می گیرند.

استفاده از پارتیشن بندی مناسب

در یک مکان بازی، جداسازی و به اصطلاح پارتیشن بندی قسمت های مختلف نیز می تواند نحوه بازی گروه های سنی مختلف را تعیین کند. به عنوان مثال قسمت محدودی به محل بازی همگانی تبدیل شود و قسمت های دیگر از مکان بازی، پارتیشن بندی شوند تا گروه های سنی مختلف بازی متناسب با سن و سال خود را انجام دهند. البته اگر تخصیص چنین فضایی امکان ندارد، می توانید از مکان بازی همگانی برای تمام بچه ها استفاده کنید به شرطی که نیازهای تمام گروه سنی را مرتفع کند.

قفسه های مناسب محل بازی کودکان

استفاده از قفسه های مختلف در محوطه بازی نیز از ضروریات لازم و مطلوب است که باید مورد توجه قرار گیرد. اگر در یک مکان بازی، قفسه و نظم دهنده ای تعبیه شود، کودکان می توانند بعد از هر بازی وسایل و لوازم بازی موجود در محوطه را جمع کرده و در مکان مخصوص خود قرار دهند تا نظم و انضباط مطلوبی در مکان بازی به وجود آید. این کار از لحاظ روانشناسی نیز، بسیار مهم و قابل توجه است. جمع کردن و نظم دهی به وسایل موجود باعث می شود تا کودک روحیه نظم پذیری و انضباط داشته باشد و مشارکت و همکاری را از همان کودکی آموزش ببیند.

در این حالت مسئولیت پذیری کودک نیز افزایش خواهد داشت. البته به این نکته هم توجه داشته باشید که طراحی و ساخت قفسه ها در پایین ترین قسمت دیوار باشد تا کودکان با سنین پایین تر نیز دسترسی راحتی به قفسه ها داشته باشند و در نظم و مرتب سازی محوطه بتوانند با کودکان بزرگتر همکاری کنند.  

توجه به راه های عبور در مکان بازی کودکان نیز بسیار مهم است. به عنوان مثال می توانید قسمتی از راه های عبور کودکان را به صورت پیچ وخم قرار دهید تا آن ها علاوه بر بازی در محوطه موردنظر، از لذت رفت وآمد در مسیر پرپیج وخم بهره مند شوند.

استفاده از رنگ ها و طرح های شاد در محل بازی کودکان

علاوه بر نکات امنیتی و لذت بازی کودک، مکان مخصوص برای بازی باید روح و شادابی خاصی داشته باشد. پس سعی شود از رنگ های شاد و مفرح برای سقف و دیوارهای مکان موردنظر استفاده شود. استفاده از طرح و نقش های سه بعدی و انتزاعی نیز در افزایش روحیه کودکان بسیار تاثیرگذار است. حتما این را می دانید که کودکان حاضر در محوطه بازی، دختران و پسران با سنین مختلف هستند. پس برای دختران و پسران از رنگ های مناسب و طرح های مرتبط با آن ها استفاده شود.

به عنوان مثال اگر در یکی از دیوارها از طرح پرنده و یا عروسک استفاده میکنید، سعی شود در دیوارهای دیگر از طرح های مرتبط با پسران مانند ماشین و یا شخصیت های کارتونی پسرانه استفاده شود که محبوب کودکان است. این کار باعث می شود تا کودک به محض حضور در محوطه بازی، روحیه مرتبطی با مکان خود داشته باشد.

بسیاری از کودکان تمایل به جداشدن از والدین خود ندارند اگر آن ها در این مکان های بازی حضور داشته باشند، میل و رغبت بسیار زیادی به حضور در جمع و چنین مکان پرشور و حالی پیدا می کنند. از این طریق آن ها می توانند وابستگی شدید خود از والدین را به مرور کاهش داده و به جمع های دوستانه بپیوندند و اجتماعی تر از قبل شوند.

 امکان ایجاد تغییرات در مکان بازی کودکان در ساختمان

یک مکان بازی باید طوری طراحی شود که هر از چند گاهی بتوان، تغییرات اساسی در آن ایجاد کرد و به بیان ساده تر، انعطاف پذیری لازم را داشته باشد. تغییر زمینه های یادگیری باتوجه به افزایش سن کودک باید چند وقت یکبار مورد توجه قرار گیرد. با این کار کودکان طبق سن مناسب خود خواهند توانست مکان بازی اختصاصی داشته باشند. بسیاری از ساکنان ساختمان می توانند مربیان مختلف آموزشی نیز برای مکان بازی کودکان استخدام کنند و با همکاری همگانی در این راستا، از آموزش های مفید و مرتبط یک مربی نهایت بهره را داشته باشند.

تدارک نمایشگاه در مکان بازی

والدین می توانند هرچند وقت یکبار، نمایشگاهی در محوطه بازی کودکان تدارک ببینند و کاردستی و نقاشی های کودکان را به معرض نمایش ساکنین ساختمان بگذارند تا از این طریق، روحیه و اعتماد بنفس کودکان افزایش یابد. حتی استفاده از قفسه های مجزا برای ارائه این فعالیت ها نیز بسیار جذاب و هیجان انگیز خواهد بود مخصوصا زمانی که کودکان حاصل دستاوردهای خود را هر روز مشاهده کنند.

انتخاب لوازم ضروری و اسباب بازی

بعد از انتخاب مکان بازی می توانید نوع لوازم و اسباب بازی های کودکان را نیز انتخاب کنید تا بهترین کارایی و بالاترین امنیت را برای کودکان داشته باشد. استفاده از لوازم بازی وسیع و گسترده مانند انواع سرسره های رنگی و تاب های جذاب باید بخشی از زمین بازی کودکان باشد. البته بهتر است محوطه بازی آن ها با قسمت های دیگر که کودکان قصد دارند به تنهایی و یا با دوستانشان به طور جمعی بازی کنند، متفاوت باشد.

برای مکان بازی کودکان از صندلی های کوتاه و رنگارنگ استفاده شود تا هریک از کودکان به تنهایی توانایی نشستن بر روی آن ها را داشته باشند. البته چند نوع صندلی بزرگ ولی رنگارنگ نیز باید تعبیه شود تا کودکان بزرگتر بتوانند بر روی آن ها، بنشینند. استفاده از صندلی های دسته دار، حس امنیت بیشتری به کودکان در هنگام نشستن می دهد.

میزهای مقابل صندلی ها نیز باید ارتفاع مناسبی با قد صندلی و قد کودکان داشته باشد تا کودک در حال فعالیت و یا انجام کاردستی و کشیدن نقاشی بر روی آن راحتی مضاعفی داشته باشد. بهتر است از میزهای با طراحی مختلف و جذاب استفاده شود تا هیجان کودک برای شرکت در فعالیت های جمعی بیشتر شود. به عنوان مثال؛ بسیاری از میزها، طراحی جذابی دارند که شباهت زیادی به اعضای بدن انسان دارد و یا به عناصر موجود در طبیعت شبیه است. با استفاده از این نوع ابزارها در مکان بازی کودک، حس هیجانی او برانگیخته شده و شناخت او از محیط اطراف بیشتر می شود.

استفاده از نورپردازی های مناسب

نورپردازی های مکان بازی باید جالب و جذاب باشد و از رنگ های گرم و پرنور استفاده شود. چون ممکن است بسیاری از والدین، زمان کافی در طول روز برای بازی کودک خود نداشته باشند و شب را برای این کار اختصاص دهند. در این صورت وجود فضای رنگارنگ نوری می تواند برای کودکان و حتی والدین هیجان انگیز باشد. البته بهتر است ساعت مشخصی برای بازی کودکان در مکان بازی درنظر گرفته شود تا به این طریق نظم و انضباط خاصی نیز در محوطه حاکم شود. به عنوان مثال بعد از ساعت 10 شب، هیچ شخصی نباید در مکان بازی حضور داشته باشد. 
برای تدارک لوازم نورپردازی و سایز لواز مورد نیاز هم طبیعتا هزینه ها آن باید بین ساکنین (یا مالکان واحدها) تقسیم شود. هزینه نگهداری تجهیزات هم طبق قوانین شارژ ساختمان برای هر کدام از ساکنین محاسبه می گردد.

استفاده از عناصر طبیعت

استفاده از عناصر طبیعی در مکان بازی کودکان در جهت رشد و افزایش حس دوستی با طبیعت در آن ها بسیار موثر است. طبیعت با عناصر موجود در خود، درس بسیار زیادی به انسان ها می دهد. استفاده از چمن های مصنوعی در بخشی از مکان بازی می تواند احساس سفر در یک پارک سرسبز را به کودکان انتقال دهد. استفاده از پرندگان و یا تنه درختان مصنوعی در فضای بازی نیز به این حس نشاط در کودکان کمک کننده است.

سعی کنید قسمتی از دیوار را به چسباندن حروف الفبا و نکات آموزشی مختلف مانند جدول ضرب اختصاص دهید تا کودکان هم چنانکه در حال بازی هستند بتوانند یادگیری مطلوبی نیز داشته باشند و نکات آموزشی مختلف و مهم را در قالب بازی آموزش ببینند. مسلما این نوع آموزش بسیار تاثیرگذار و ماندگار خواهد بود. از لحاظ روانشناسی اگر کودک مطالبی را در جمع و از طریق مشاهده مداوم ببیند، قدرت یادگیری و درک او از مسائل بهتر خواهد بود.

استفاده از کفپوش دیوار پوش مناسب

دیوارهای موجود در مکان بازی کودکان باید تا اندازه قد یک کودک 7 ساله دارای پوشش اسفنجی و نرم باشد تا در زمان برخورد کودک با دیوارها، هیچ گونه خطری برای او به وجود نیاید. کفپوش ها نیز باید پوشش ابری و محافظتی داشته باشند. البته توجه به این نکته ضروری است که جنس این دیوارپوش و کفپوش ها باید طوری باشد که چند وقت یکبار بتوان آن ها را از روی دیوار و کف جدا کرد و مورد شستشو قرار داد تا بهداشت و مسائل مهم بهداشتی به بهترین شکل ممکن رعایت شود.

کودکان در چنین محیط تمیز و پاکیزه ای علاوه بر یادگیری و اجتماعی شدن، سلامت و امنیت بسیار زیادی نیز تجربه خواهند کرد. اگر ارتفاع بخشی از مکان با قسمت های دیگر تفاوت داشته باشد، بهتر است برای از بین بردن ارتفاع از رمپ های کم شیب به جای پله استفاده شود. استفاده از پله برای کودکان کم سن و سال خطرات مختلفی دارد.

جمع بندی

 کودکان دیروز با بازی در کوچه و محله های شهر، هیجان خود را تخلیه می کردند و به آشنایی با دوستان هم سن و سال خود می پرداختند. آن ها برای اختراع انواع بازی ها، آماده بودند و فضای گسترده کوچه ها نیز این امکان را به آن ها می داد. اما امروزه با گسترش شهرنشینی و رشد جمعیت، آپارتمان های سربه فلک کشیده پدید آمدند که در هر یک از این آپارتمان ها، خانواده هایی جای گرفتند.

 مسلما این تعداد از خانواده دارای خودروهای اختصاصی هستند، پس اغلب کوچه ها محلی برای پارک این خودروها شده است. با این شرایط، بسیاری از کودکان موجود در آپارتمان مکانی برای بازی و تفریح ندارند و نمی توانند هیجانات طبیعی خود را تخلیه کنند. طراحی فضای بازی در ساختمان ها، باعث می شود تا کودکان کمبود مکان بازی نداشته باشند و با استفاده از فضای تخصیص داده شده به خود، به بازی و تحرک بپردازند. که همه این ها با رعایت حریم خصوصی ساکنین عالی می شود.