دولت برای ایجاد امنیت و آرامش، قوانینی را وضع می کند که به نفع افراد باشد. در این بین، کد رهگیری یکی از این ملاحظات مهم است که برای ممانعت از کلاهبرداری و فروش مکرر ملک مورد استفاده می گیرد. معاملات ملکی و صدور کد رهگیری یکی از مهم ترین آن ها می باشد.

فهرست عناوین

در این روش، معاملات در رایانه، ثبت شده و با تولید کد رهگیری مختص به ملک، مهر دیجیتال نیز اجباری می شود. با این شرایط هر ملک یک کد رهگیری مختص به خود دارد که در تمام نقاط کشور، قابل پیگیری و استعلام است. اگر  چند معامله صورت گرفته باشد، معامله ای اعتبار دارد که دارای کد رهگیری باشد.  

با وجود کد رهگیری، خریدار و فروشنده، مطمئن خواهند بود که معامله در نهایت صحت و راستی انجام می گیرد. زمانی که کد رهگیری وجود داشته باشد می توان با ورود پلاک ثبتی از ویژگی ها و شرایط سند، مطلع شد. همین موضوع باعث جلوگیری از انواع تخلفات می شود.

برای این کار می توانید به سامانه سازمان ثبت احوال مراجعه کرده  و هویت شخصیتی فرد را مورد استعلام قرار دهید. علاوه بر این، استعلام از شهرداری در هنگام خرید ملک نیز برای آگاهی از طرح فضای سبز و یا مترو نیز بسیار مهم خواهد بود.

علاوه بر این، با استفاده از کد رهگیری مقدار بدهی مالک به بانک نیز مشخص می شود. آگاهی از بدهی های مالیاتی مالک نیز از این طریق قابل تشخیص است. مشاور املاک می تواند برای دریافت کد رهگیری به سامانه ثبت املاک و مستغلات وارد شده و از طریق رمز عبور و شناسه صنفی خود اقدام کند.

اگر او استعلامی در خصوص ملک انجام دهد در سایت ثبت خواهد شد. در صورتی که معامله مشکلاتی داشته باشد، به طرفین ابلاغ می شود و در صورتی که هیچ گونه مشکلی متوجه ملک نشود، معامله سالم خوانده شده و برای آن کد رهگیری ثبت می شود. در نتیجه در معاملات ملکی و صدور کد رهگیری اهمیت بالایی دارد.

صدور کد رهگیری
صدور کد رهگیری

کد رهگیری چیست؟

کد رهگیری به یک کد اختصاصی گفته می شود که برای معاملات قولنامه ای مورد توجه قرار می گیرد. قراردادهای دست نویس، اعتبار ناکافی در نظر دولت دارند. به همین دلیل، دولت در سال87 طی بخشنامه ای تخصیص کد رهگیری را الزامی دانست و این کد برای امنیت ملک بازرگانان اصناف مورد توجه قرار گرفت. در معاملات ملکی صدور کد رهگیری از الزامات می باشد.

در این بخشنامه ذکر شده است که تمام مشاورین املاک در سراسر کشور، باید معاملات قولنامه ای خود را از طریق کد رهگیری انجام دهند. این معاملات شامل قراردادهای خرید و فروش املاک و  اجاره است. مشاور املاک بعد از ثبت ملک در سامانه، اقدام به دریافت کد رهگیری مختص به همان ملک می نماید. افراد نیز با استعلام قرارداد معامله توسط کد ملی و کد رهگیری، می توانند تمام مشکلات موجود در ارتباط با مالک و ملک او را متوجه شوند.

اولین مرحله در زمان دریافت کد رهگیری، اخذ تاییدیه های لازم برای کد پستی است. برای این کار بهتر است به شرکت پست مراجعه کرده و تاییدیه مرتبط با ملک و کدپستی آن را دریافت کنید. در این باره بهتر است به کد پستی ثبت شده در کارت ملی بسنده نکنید. توجه به این نکته نیز ضروری است که فقط مشاورین املاک توانایی تنظیم قرارداد با کد رهگیری را دارند. پس برای اینکه معامله شما در صحت و سلامت کامل انجام گیرد در آژانس های املاکی این معامله را انجام دهید.

در نهایت بعد از تنظیم قرارداد باید طرفین مشخصات خود را چک کنند تا اشتباهی رخ نداده باشند. با بررسی این قراردادها و اطمینان از صحت آن ها مشکلاتی در آینده نخواهد بود. وجود کد QR در قرارداد به همراه برچسب هولوگرام از ضروریات یک قرارداد خوب و سالم است. این نکات در خصوص موارد کلی کد رهگیری بود که بیان شد. برای آگاهی از جزئیات مسئله بهتر است با ما همراه باشید.  

استعلام کد رهگیری
استعلام کد رهگیری

مشکلات موجود بر سر راه دریافت کد رهگیری

مستاجران زیادی هستند که برای دریافت کد رهگیری به مشکل می خورند. دلیل ایجاد مشکل برای آن ها فرار از مالیات صاحبان ملک است. زیرا بسیاری از مالکین در زمینه دریافت کد رهگیری همکاری خوبی با مستاجر ندارند. اگر کد رهگیری در این موارد دریافت نشود، مالک و مستاجر دچار مشکلات زیادی خواهند شد.

علاوه بر این، ممکن است خریدار و یا فروشنده و در حالت کلی هر یک از طرفین نسبت به دریافت کد رهگیری بی توجهی نمایند و یا هیچ گونه تفاهمی در این ارتباط نداشته باشند، فسخ قرارداد به دلیل عدم برخورداری ملک از کد رهگیری، مجاز می باشد. ارزش کد رهگیری برای معاملاتی که در ارتباط با خرید و فروش است بیشتر از معاملات اجاره ای است و این یک امر مسلم و قابل فهم است. 

دلیل مخالفت برخی مالکین نسبت به دریافت کد رهگیری این است که دولت بر ملک های بدون کد رهگیری، مالیاتی وضع نکرده است. به همین خاطر این مالکان راه چاره برای عدم پرداخت مالیالت را در عدم دریافت کد رهگیری می دانند. در این خصوص مشاورین املاک باید دقت کافی داشته باشند. زیرا اگر معامله ای بدون کد رهگیری باشد و شاکیان زیادی نیز از بنگاه دار وجود داشته باشد، رسیدگی به شکایات از طریق اتحادیه مشاورین املاک خواهد بود.

مستاجران برای دریافت کد رهگیری باید در سامانه ودیعه مسکن ثبت نام کنند و پس از دریافت وام اجاره، نسبت به اخذ کد رهگیری اقدام کنند. پیشنهاد دولت به مستاجران این است که قراردادهای مرتبط را در دفاتر املاکی که دارای مجوز استاندارد است، عقد نموده و بعد از آن اجازه دریافت کد رهگیری از طریق سایت را داشته باشند.  

معاملات-ملکی-و-صدور-کد-رهگیری3
معاملات-ملکی-و-صدور-کد-رهگیری3

روش فسخ کد رهگیری

اگر درخواست فسخ کد رهگیری را داشته باشید، می توانید از طریق دفتر املاکی که برای ملک شما کد رهگیری گرفته اقدام کنید. به این ترتیب قرارداد فسخ می شود و کد رهگیری نیز از سامانه حذف خواهد شد. البته این نوع فسخ در برخی شرایط انجام می شود که معامله کنسل شده است و طرفین قصد انجام خرید و فروش را ندارند.


مراحل اخذ کد رهگیری

بهتر است بدانید که اولین قدم برای دریافت کد رهگیری باید از طریق مشاورین املاک باشد. آن ها باید از قسمت ایران املاک سایت ثبت املاک نسبت به دریافت کد رهگیری اقدام کنند. بعد از این قسمت باید امضای دیجیتال دریافت شود. سخت افزار امضای دیجیتال در این شرایط بسیار کمک کننده است. بعد از این که سخت افزار موردنظر را دریافت کردید، بهتر است با در اختیار داشتن سند و مدارک مرتبط به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنید.

  • ورود به سامانه

ورود به سامانه کد رهگیری توسط مشاورین املاک اولین مرحله برای دریافت کد رهگیری است. برای اینکار باید سایت ثبت معاملات املاک در موتور جستجو بررسی شود. بعد از ورود به سامانه، تمام مدارک هویتی به همراه مدارک ملک در دسترس مشاوران املاک قرار می گیرد. مدارک ممکن است تک برگ، قولنامه و یا حتی بنچاق باشند. البته ارائه وکالتنامه و مدارک انحصار وراثت نیز از ملزومات است. وجود شاهد در زمان ثبت قرارداد نیز الزامی است. مدارک شناسایی آن ها نیز باید در اختیار مشاورین املاک قرار داده شود.

  • پرینت قرارداد

بعد از تکمیل فرم های پیش نویس قرارداد، اطلاعات مهم در سایت ثبت املاک وارد می شود. توجه داشته باشید که گواهی کد پستی ملکی که معامله می شود نیز از ضروریات است. بعد از اتمام مراحل ثبت نام قرارداد پرینت گرفته می شود. البته توجه داشته باشید که این پرینت در سه برگه باشد. یکی از آن ها به خریدار داده می شود. دومی را فروشنده دریافت می کند و نسخه آخر نیز نزد بنگاه دار به امانت خواهد ماند.

  • دریافت کد 13 رقمی

 بعد از ثبت قرارداد بارکد مختصی وجود خواهد داشت که مشخصات معامله را نمایش می دهد. آدرس ملک، مشخصات کامل طرفین از طریق بارکد خوان به راحتی به معرض نمایش درمی آید. تعداد ارقام کد رهگیری 13 عدد است که به صورت پیامکی برای طرفین معامله ارسال می شود. البته بهتر است بدانید که در قسمت چپ برگه چهارم نیز این کد رهگیری وجود دارد. برای استعلام کد رهگیری می توانید به سامانه ثبت املاک کشور مراجعه کرده و با ورود کد ملی و کد رهگیری 13 رقمی درستی معامله را مورد بررسی قرار دهید. 

مراحل دریافت کد رهگیری

هزینه اخذ کد رهگیری چقدر است؟

بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که مشاورین املاک، هیچ گونه حقی برای دریافت هزینه ایی در قبال ارائه کد رهگیری ندارند. اگر در این خصوص سوالاتی دارید، می توانید با مراجعه به مشاوران موجود در مجموعه ملکبا نسبت به دریافت پاسخ سوالات خود اقدام کرده و تمام ابهامات خود در این زمینه را برطرف کنید.

علاوه بر این، با مراجعه به سامانه ثبت معاملات املاک و دسترسی به صفحه تعرفه ها می توانید از میزان هزینه ها در این ارتباط مطلع شوید. اگر در مواقعی، مشاورین املاک مبلغی از طرفین با عنوان هزینه صدور کد رهگیری دریافت کنند بهتر است بدانید که این هزینه خارج از حق کمیسیون آن ها است و باید هرچه سریعتر موضوع تخلف به اتحادیه بنگاه داران اطلاع داده شود و شکایتی در این مورد صورت گیرد.     

 بارکد دوبعدی در بالای سند کد رهگیری مهم ترین بخش است که همه مشخصات ملک در آن ذخیره می شود. این بارکد امکان مخدوش نمودن و از بین بردن سند و مبایعه نامه را کاهش می دهد. با داشتن این بارکد در کد رهگیری می توان از انجام تمام طرح ها در آینده باخبر شد. اگر کد رهگیری برای سندی وجود داشته باشد فروشنده حق عمل نکردن به تعهدات خود را ندارد. دلیل این گفته به خاطر این است که برخی از فروشندگان با افزایش قیمت ملک خود طمع بیشتری داشته و قیمت را بالاتر می برند. اما با وجود کد رهگیری این امکان برای فروشنده وجود نخواهد داشت.

هزینه دریافت کد رهگیری

مزیت های مهم کد رهگیری

  • صدور کد رهگیری، ضامن سلامتی و درستی یک معامله است. از هرگونه کلاهبرداری و ضایع شدن حق توسط کد رهگیری ممانعت خواهد شد.
  • عدم فسخ یک طرفه قرارداد نیز از مزیت های وجود کد رهگیری است. در حقیقت، فروشنده هیچ حقی برای طلب مبلغی بیشتر از مقدار توافق شده ندارند.
  • آگاهی از وضعیت ملک و طرح های آن نیز یکی از دیگر از مزیت های دریافت کد رهگیری است. اطلاع از وجود مترو، بزرگراه و فضای سبز در ملک باعث می شود تا خریدار اطمینان مضاعفی برای ادامه معامله داشته باشد.
  • خودداری از جعل قرارداد به خاطر منحصر بفرد بودن کد رهگیری نیز یکی دیگر از مزیت های وجود این کد اختصاصی است. با دریافت آن فروشندگان نمی توانند یک ملک را به چند نفر بفروشند. پس جعل و کلاهبرداری با این روش به حد صفر خواهد رسید.
  • علاوه بر این، با استفاده از کد رهگیری، دولت این اختیار را دارد که آمار مناسبی از قیمت ها، حجم معاملات و اطلاعات دیگر بازار به دست آورد.

 با این حساب می توان این نکته را بیان کرد که تمام مشاورین املاک نسبت به پیگیری این کد، مجبور هستند و باید در زمان عقد قرارداد از این کد رهگیری استفاده نمایند. در حقیقت انجام معاملات دستی منسوخ شده و تخلف محسوب می شود و با افرادی که معمالات این چنین دارند نیز طبق قانون برخورد خواهد شد.

مزایای کد رهگیری

جمع بندی

با تمام تعاریف موجود در مطالب بالا متوجه شدیم که دریافت و صدور کد رهگیری به یکی از امن ترین و قابل اعتمادترین روش ها در زمان عقد قرارداد است که افراد می توانند از مزیت های مختلف آن، بهره مند شوند. اخذ و دریافت کد رهگیری از طرف مشاورین املاک رایگان است. در برخی مواقع بسیاری از معامله کنندگان شکایتی مبنی بر عدم همکاری مشاورین املاک در زمینه اخذ کد رهگیری دارند. بهتر است به این معامله کنندگان بیان کنیم که اگر مشاور املاکی چنین شرایطی داشت و در جهت دریافت کد رهگیری با شما همکاری نکرد به جواز قانونی او شک کنید.

بسیاری از مشاورین املاک به دلیل تخلفات فراوان، دسترسی مطلوبی به سایت ثبت املاک و دریافت کد رهگیری ندارند. به همین خاطر این مشاورین با معامله گران برای دریافت کد رهگیری همکاری نمی کنند. اگر شکایتی در این خصوص داشته باشید می توانید با شماره 7334 در ارتباط باشید. بسیاری از این مشاورین املاک، در صورت عدم برطرف کردن تخلفات خود اقدام نکنند. محل کسب آن ها پلمپ شده و فک آن تا حدود 3 ماه طول خواهد کشید.